سازمان های مردم نهادی که اساسنامه آنها در زمینه حمایت از اطفال و نوجوانان. زنان. اشخاص بیمار و دارای ناتوانی جسمی یا ذهنی. محیط زیست. منابع طبیعی. میراث فرهنگی. بهداشت عمومی و حمایت از حقوق شهروندی است. می توانند نسبت به جرائم ارتکابی در زمینه های فوق اعلام جرم کنند و در تمام مراحل دادرسی شرکت کنند.

تبصره 1 - در صورتی که جرم واقع شده دارای بزه دیده خاص باشد. کسب رضایت وی جهت اقدام مطابق این ماده ضروری است. چنانچه بزه دیده طفل. مجنون و یا در جرائم مالی سفیه باشد. رضایت ولی. قیم یا سرپرست قانونی او اخذ می شود. اگر ولی. قیم یا سرپرست قانونی. خود مرتکب جرم شده باشد. سازمان های مذکور با اخذ رضایت قیم اتفاقی یا تایید دادستان. اقدامات لازم را انجام می دهند.

تبصره 2 - ضابطان دادگستری و مقامات قضایی مکلفند بزهدیدگان جرایم موضوع این ماده را از کمک سازمانهای مردمنهاد مربوطه. آگاه کنند.

تبصره 3 - اسامی سازمانهای مردمنهاد که میتوانند در اجرای این ماده اقدام کنند. در سهماهه ابتدای هر سال توسط وزیر دادگستری با همکاری وزیر کشور تهیه میشود و به تصویب رییس قوهقضاییه میرسد.

تبصره 4 - اجرای این ماده با رعایت اصل یکصد و شصت و پنجم (165) قانون اساسی است و در جرائم منافی عفت سازمان های مردم نهاد موضوع این ماده می توانند با رعایت ماده (102) این قانون و تبصره های آن تنها اعلام جرم نموده و دلایل خود را به مراجع قضائی ارائه دهند و حق شرکت در جلسات را ندارند.