Loading...
ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم

(اصلاحی 1400/03/02)مرجع رسیدگی به کلیه اختلاف‌های مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش‌بینی ‌شده‌، هیات حل اختلافات مالیاتی است‌. هر هیات حل اختلاف مالیاتی ‌از سه نفر به‌شرح زیر تشکیل می‌شود:

1‌- یک نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور

2‌- یک نفر از میان قضات بازنشسته یا حقوق‌دانان مطلع در امور مالیاتی با شرط وثاقت و امانت به درخواست سازمان امور مالیاتی و انتخاب رئیس کل دادگستری هر استان

3‌- یک نفر نماینده از اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران، اتاق تعاون ایران، جامعه حسابداران رسمی ایران، جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران، مجامع حرفه‌ای، اتاق اصناف ایران، شورای اسلامی شهر، کانون وکلا، مرکز وکلا،‌ کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده که برای مدت سه‌سال منصوب می‌شوند. مودی همزمان با اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات یکی از مراجع این بند را به‌عنوان نماینده خود جهت شرکت در جلسات هیات حل اختلاف مالیاتی معرفی می‌نماید. در صورتی که برگ ‌تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم ‌اعتراض به برگ تشخیص در مهلت قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید، با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مالیات مورد رسیدگی، از بین نمایندگان مزبور با رعایت تبصره (5) این ماده ‌یک نفر انتخاب می‌شود.

تبصره 1- جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور هر سه عضو رسمیت می‌یابد و رای هیات با اکثریت آراء قطعی و لازم‌الاجراء است، ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد.

تبصره 2- هیاتهای حل اختلاف مالیاتی دارای استقلال کامل بوده و صرفا اداره امور دبیرخانه‌ای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و تشکیل جلسات هیاتها به عهده سازمان امور مالیاتی می‌باشد. انشای رای با رعایت اصل عدالت و بی‌طرفی کلیه اعضا و متکی به اسناد و مدارک مثبته و دلایل و شواهد متقن در همان جلسه و یا حداکثر ظرف سه‌روز کاری پس از برگزاری جلسه، توسط نماینده بند (2) این ماده ‌به عمل آمده و به امضای تمامی اعضا می‌رسد. مودی یا نماینده قانونی وی مجاز به حضور کامل در جلسه و ارائه دفاعیات به صورت کتبی یا شفاهی است. اظهارات شفاهی باید در صورتجلسه قید و به امضای وی برسد. سازمان امور مالیاتی به‌منظور اعمال نظارت موثر بر عملکرد هیاتهای حل اختلاف مالیاتی، مکلف است نسبت به مستندسازی فرآیند برگزاری جلسات هیات به نحو مقتضی اقدام کند.

تبصره 3- تعیین حق‌الزحمه اعضای موضوع بندهای (2) و (3) این ماده ‌متناسب با تعداد و مدت جلسات و نیز مراحل، منابع مالیاتی و پرونده‌های مورد رسیدگی از محل اعتباری ‌که به همین منظور در بودجه سالانه سازمان امور مالیاتی کشور پیش‌بینی می‌شود، مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان مذکور تهیه و ابلاغ می‌گردد. حق‌الزحمه اعضا به‌صورت متمرکز از طرف سازمان امور مالیاتی کشور به حساب اعضا پرداخت می‌شود.

تبصره 4- سازمان امور مالیاتی مکلف است نمایندگان معرفی‌شده در اجرای بندهای (2) و (3) این ماده ‌را به‌عنوان اعضای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی بپذیرد و با رعایت تبصره (5) این ماده ‌از آنها جهت شرکت در هیاتهای مزبور دعوت نماید.

تبصره 5- اسامی کلیه افراد معرفی‌شده توسط رئیس کل دادگستری هر استان، مدیر کل مالیاتی استان و مراجع مذکور در بند (3) این ماده ‌به تفکیک شهرستان‌ها در سامانه‌ای که به صورت متمرکز و حداکثر ظرف سه‌ماه پس از لازم‌الاجراءشدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود، درج می‌گردد. انتخاب افراد موضوع بندهای (1)، (2) و (3) برای هر پرونده در مواردی که در شهرستان مورد نظر بیشتر از یک نفر وجود داشته باشد، به صورت تصادفی توسط سامانه مزبور انجام می‌شود. این سامانه مستقیما زیر نظر رئیس کل سازمان امور مالیاتی، مدیریت می‌گردد.

تبصره 6‌- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه هیات به نحو مقتضی زمینه دسترسی اعضای هیات حل اختلاف مالیاتی را برابر مقررات مربوط به مندرجات پرونده مورد اعتراض فراهم نماید.

تبصره 7‌- هریک از افراد مذکور در بندهای (2) و (3) این ماده ‌در صورتی که بیشتر از سه جلسه متوالی یا چهار جلسه متناوب در یک‌سال از حضور در جلسات هیات خودداری نمایند، حکم آنان لغو می‌شود و رئیس کل دادگستری هر استان و مرجع مربوط، حسب مورد، موظف است ظرف ده‌روز کاری فرد جایگزین را معرفی نماید.

تبصره 8‌- به منظور اجرای عدالت و اصل استقلال و بی‌طرفی و رعایت حقوق شهروندی و نظارت موثر، سازمان امور مالیاتی مکلف است ساختار اداره هیاتهای حل اختلاف مالیاتی را به‌صورت مستقل، تحت عنوان مرکز دادرسی مالیاتی در ساختار خود ذیل رئیس کل سازمان ایجاد نماید. واحدهای دادرسی مالیاتی در هر استان مستقل از اداره کل مالیاتی استان تشکیل می‌شود.

تبصره 9‌- پس از استقرار سامانه مودیان، ثبت اعتراض توسط مودی، انتخاب یکی از مراجع موضوع بند (3) این ماده ، ارائه هرگونه لایحه به هیاتهای حل اختلاف، مشاهده اسناد، مدارک و اطلاعات موردنیاز، ابلاغ تاریخ تشکیل جلسات هیات، اطلاع از نتایج دادرسی و هرگونه اطلاع دیگر در خصوص پرونده دادرسی مالیاتی از طریق سامانه مذکور انجام می‌شود.

تبصره 10‌- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است زمینه دسترسی کامل مودی و یا نماینده قانونی وی به مفاد پرونده مورد اعتراض را حداقل یک هفته قبل از تشکیل هیات فراهم نماید.

تبصره 11‌- عضویت همزمان در فهرست نمایندگان بندهای (2) و (3) موضوع این ماده ‌ممنوع است.

شماره تاریخ موضوع
200/43836/د 1403/06/24 تمدید تفویض اختیار بخشودگی جرایم مالیاتی
200/20305 1403/03/29 در خصوص رسیدگی به تراکنش های بانکی
200/81457/د 1402/11/23 نحوه بررسی و رسیدگی به اطلاعات پولی و مالی واصله از جمله تراکنش های بانکی
212/13874 /ص 1402/08/01 ارسال تصویر دادنامه شماره 140231390001662053 مورخ 29/06/1402 هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری
214/28055/د 1402/05/01 لزوم انجام مقدمات لازم برای تعیین وقت گروهی در مدیریت های دادرسی
210/22915/ص 1401/10/26 ارسال تصویر دادنامه شماره 140109970905812501 مورخ 1401/10/10 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال اطلاق عبارت "قبل از صدور برگ اجرایی" از بند 32 دستورالعمل دادرسی مالیاتی از زمان تصویب
214/60786/د 1401/09/22 ارائه اظهارنامه مالیاتی طبق مقررات مربوط به همراه اعتراض به برگ تشخیص
212/45921/د 1401/07/26 ارسال تصویر نامه شماره 8144/10 مورخ 1401/07/26 رئیس کل محترم دادگستری استان تهران مبنی بر صلاحیت هیاتهای حل اختلاف مالیاتی در رسیدگی به اختلافات مالیاتی
241/41413/د 1401/07/09 نظارت بر حسن اجرای مفاد بند الف دستورالعمل شماره 200/7170/د مورخ 1401/02/11 توسط مدیران دادرسی مالیاتی
214/40644/د 1401/07/04 آخرین اقدامات صورت گرفته در راستای تشکیل هیات موضوع بند (ش) تبصره (6) قانون بودجه سال 1400
214/19864/د 1401/04/04 نحوه انطباق و تایید متن رای تایپ شده توسط هیات حل اختلاف مالیاتی
214/5756/ص 1401/03/28 اخذ امضای هر سه نماینده هیات های حل اختلاف مالیاتی قبل از ثبت در سیستم
200/11519/ص 1400/10/13 ارسال تصویر دادنامه شماره 140009970905812324 مورخ 1400/08/11 هیات عمومی دیوان عدالت اداری متضمن رای آن هیات درخصوص « ابطال تصویب نامه شماره 142176ت/56648ه مورخ 05/12/1399 هیات محترم وزیران
200/1400/67 1400/10/11 اجرای اصلاحات قانون مالیاتهای مستقیم موضوع مواد (48)، (50) و (51) قانون مالیات بر ارزش افزوده (مصوب 02/03/1400)
200/99/74 1399/10/22 قانون اصلاح موادی از قانون مالیات های مستقیم
210/99/42 1399/04/21 ابلاغ دادنامه شماره 439 مورخ 1399/03/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر نقض رای شماره 287 و 286 مورخ 1399/02/16 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و ابطال ماده 13 آیین نامه اجرایی موضوع تبصره 2 ماده 34 قانون مالیات های مستقیم
244 1399/02/02 سابقه قانون ماده 244.
230/65090 1398/12/17 لغو جلسات هیات حل اختلاف مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی در خصوص ویروس کرونا.
200/98/24 1398/03/21 رفع ابهام مواد 53 و 81 و 103 و 138 مکرر- شروط مقرر در بند (ت) ماده 132 و تبصره یک ماده 146 مکرر- استهلاک زیان سنواتی بند 12 ماده 148 - کتمان درامد موضوع مواد 156 و 227- جریمه ماده 272- تخفیفات فروش
230/14469/ص 1396/09/08 بخشنامه شماره 230/14469/ص مورخ 1396/09/08 معاونت مالیات های مستقیم (صورتجلسه شماره 201-35 مورخ 1396/09/01 شورای عالی مالیاتی)
74/96/230 1396/05/28 ابلاغ صورتجلسه شورای عالی مالیاتی در خصوص ابهامات مطرحشده درباره بند 3 ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم
200/96/74 1396/05/28 ابلاغ صورتجلسه شورای عالی مالیاتی 2-201 مورخ 18/3/1395 در خصوص ابهامات مطرح شده درباره بند 3 ماده 244 ق.م.م - 23235
200/94/119 1394/12/18 اعمال معافیت مالیاتی در عملکرد سالهای 1393و1394 در صورت تایید اتحادیه های صنفی ذیربط مبنی بر نصب و استفاده از صندوق های مکانیزه فروش
59-94-200 1394/06/08 ابلاغ دادنامه های شماره 402و403 مورخ8-4-1394 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در اجرای ماده89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392
1249 1393/07/14 ابلاغ دادنامه شماره 1249 مورخ 14/7/1393 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در اجرای ماده 89 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1392
55/93/200 1393/05/13 تعدیل مدت اعتبار احکام و تعداد نمایندگان موضوع بندهای 2 و 3 ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم
200/73 1392/01/06 اجرای مقررات ماده 239
22412/200 1390/10/03 انتخاب و انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور در هیات حل اختلاف مالیاتی
19494/200 1390/08/21 نحوه اجرای مقررات ماده 137 قانون مالیاتهای مستقیم
9562/200 1390/04/21 تعیین مدت اعتبار احکام نمایندگان بندهای 2 و3 ماده 244 ق.م.م
8192/200 1390/04/08 (نامه اداری) نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء هیات های حل اختلاف مالیاتی
14346/210 1389/05/11 ارسال رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع دادنامه شماره 456 مورخ 25/5/88 ابطال مفاد بندهای 2و3 ماده 33 آئین نامه اجرائی ماده 219 ق.م.م
56823/240/د 1388/11/10 انتخاب و انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور
70169/200 1388/10/23 انتخاب و انتصاب به مشاغل مدیران در واحدهای استانی، امور مالیاتی شهر و استان تهران
65717/210 1388/09/09 ارسال 4 فقره فرم مالیاتی
51076 1388/04/27 آراء قابل احاله و رسیدگی در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر
35238/210 1388/03/30 ابلاغ رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع دادنامه شماره 1368 مورخ 21/11/86
117300 1387/11/13 دستورالعمل دادرسی مالیاتی
68547 1385/12/08 اصلاح آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء حل اختلاف مالیاتی
13530 1384/07/27 در خصوص فصل مالیات بردرآمد املاک
19578/9280/201 1383/11/12 رسیدگی به پرونده و جلوگیری از طرح در مراجع بعدی
7868/1981/230 1383/05/11 حق انتخاب نماینده در صورت عدم اعلام مودی به اداره کل مربوط محول می گردد
5818/639/462/235 1383/04/13 دستورالعمل در خصوص نحوه رسیدگی وقطعی نمودن پرونده ها
5424/1381/211 1383/04/08 حق انتخاب یکی از مراجع بند 3توسط مودی
17204/1838/540/235 1382/04/08 تفویض اختیار انتخاب قضات ونمایندگان هیئت و حق الزهمه ایشان
73747 1381/12/26 واگذاری وظیفه تشکیل هیاتهای حل اختلاف مالیاتی موضوع فصل سوم از باب پنجم به ادارات کل مالیات برشرکتها،مودیان بزرگ مالیاتی، شرق،غرب و مرکز تهران
1383/4297/211 1381/07/07 آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضا هیات های حل اختلاف مالیاتی تبصره 2 ماده 244
22206/37/18759 1375/04/20 عدم حضور نماینده صنف
61324 1374/10/30 صدور احکام نمایندگان بند 3
15468/8518/4/30 1373/08/29 دستورالعملهای مالیاتی شرکتهای تاسیساتی
25850 1373/06/06 عدم حضور یکی از اعضا هیات های حل اختلاف مالیاتی
61652/3775/5/30 1372/12/03 حضور نماینده صنف در هیآت
26213/10801/4/30 1371/10/12 تشکیل هیات حل اختلاف با حضور کلیه اعضا
30/4/4103/11082 1369/03/19 قید علت عدم حضور نماینده صنف در رای هیات های حل اختلاف
57876/1902/4/30 1368/11/15 نماینده صنف و اتاق در هیات های حل اختلاف مالیاتی
17024/915/5/30 1368/04/13 تشکیل هیات حل اختلاف جهت تعیین ضریب مالیاتی
3858/206/5/30 1368/01/31 تفویض اختیار به مدیران استان نسبت به تشکیل هیات حل اختلاف مالیاتی
شماره تاریخ موضوع
214909 1402/11/03 آیین نامه اجرایی اصلاحی موضوع تبصره (2) ماده 219 قانون مالیات های مستقیم اصلاحیه مصوب 1394/04/31
20694 1395/12/18 اصلاحیه آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی- موضوع تبصره 2 ماده 244 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1380/11/27
12311/240 1393/06/18 اصلاحیه آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی
7098/240 1390/03/25 اصلاحیه آئین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء هیاتهای حل اختلاف مالیاتی
شماره تاریخ موضوع
200/1402/510 1402/09/04 نحوه اخذ مالیات از سیگار و تنباکوی قلیان داخلی در سال 1402
84380 1402/05/14 اصلاحیه دستورالعمل اجرایی ماده 238 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب 1400/03/02
200/1401/536 1401/08/07 دستورالعمل اجرایی گروه حسابرسی منتخب جهت رسیدگی به پرونده های بزرگ و مهم
200/7170/د 1401/02/11 دستورالعمل نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی موضوع تبصره (3) ماده (244) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی به موجب ماده (50) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400
200/10238/150446/ص 1400/09/21 دستورالعمل اجرایی ماده (238) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1400/03/02
100/1462/9000 1399/01/09 دستورالعمل جامع امور نمایندگان قوه قضاییه و نظارت بر مراجع شبه قضایی
98/96/200 پ 1396/07/10 ساماندهی و تنظیم امور و تسریع در رسیدگی به امور مودیان مالیاتی موضوع ماده 251 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم
200/95/501 1395/01/22 دستورالعمل دریافت، پالایش، ویرایش، کدگذاری و الصاق اطلاعیه ها به پرونده های مالیاتی
501-95-200 1395/01/22 دستورالعمل دریافت، پالایش، ویرایش، کدگذاری و الصاق اطلاعیه ها به پرونده های مالیاتی
6941/200 1390/03/24 انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی
117300پ 1387/11/13 دستورالعمل دادرسی مالیاتی
101764 1387/10/07 تسریع در فرآیند صدور حکم واجدین شرایط انتصاب به سمت نماینده سازمان امور مالیاتی کشور در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی
شماره تاریخ موضوع
201/48 1396/12/15 نحواه اجرای مقررات ماده 238 قانون مالیاتهای مستقیم
7074/201 1382/09/30 عدم رعایت مقررات ماده244 و تبصره آن- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: مرکز تهران
6309/201 1382/08/17 کسر تخفیفات از مبلغ فروش وثبت فروش خالص در دفاتر قانونی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: فارس
6271/ 201 1382/08/13 بهره برداری واقعی ومعافیت موضوع مواد 132و 138 قانون- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: تاکستان
5972/201 1382/07/30 عدم اجرای ماده 248 قانون مالیاتها- منبع مالیات: حق واگذاری محل- اداره کل مربوط: رشت
4275/201 1382/05/21 اجرای ماده 70 قانون مالیاتها- منبع مالیات: اجاره املاک- اداره کل مربوط: آذربایجان غربی
3705/201 1382/04/31 تعیین میزان ضایعات غیر قابل قبول علیرغم قبولی دفاتر قانونی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: یزد
9525/201 1381/11/14 عدم رعایت مفادبند3 ماده 244 قانون مالیاتها- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: گنبدکاوس
8618/201 1381/10/14 تشخیص مالیات بر مبنای درآمدهای غیر معاف شرکت- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: قزوین
1057/4/30 1381/02/16 استفاده از ضریب خرده فروشی به جای ضریب عمده فروشی- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: گیلان
14038/4/30 1372/12/07 نماینده هیات حل اختلاف
شماره تاریخ موضوع
12062/ت42939ه- 1391/01/28 اساسنامه جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران
شماره تاریخ موضوع
130/201/د 1401/02/07 صدور الکترونیکی گواهی موضوع ماده 186ق.م.م در سریع ترین زمان قانونی ممکن
سیر تحول ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم
ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم سال 1366 مرجع رسیدگی به کلیه اختلافات مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش بینی شده هیات حل اختلاف مالیاتی است . هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به شرح زیر تشکیل خواهد شد: 1 - یک نفر نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی . 2 - یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته در تهران به انتخاب و معرفی شورای عالی قضایی و در شهرستان ها به انتخاب رییس دادگستری یا دادگاه محل . 3 - نماینده نظام پزشکی در مورد درآمد مربوط به امور پزشکی ، نماینده کانون وکلا در مورد درآمد حاصل و از وکالت و مشاوره حقوقی ، نماینده شورای مرکزی اصناف محل درمورد اصناف ، نماینده کانون سردفتران در مورد صاحبان دفاتر اسناد رسمی ، نماینده اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران برای انواع درآمدهای دیگر و در نقاطی که مراجع مزبور تشکیل نشده است یکی از معتمدین محل که به امور مالیاتی رشته مخصوص به هر نوع فعالیت ، بصیر و مطلع باشد به انتخاب فرماندار محل . تبصره 1: رای هیات حل اختلاف مالیاتی به اکثریت قطعی است و نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد و در صورتی که عضو موضوع بند 3 این ماده معرفی نشود و یا با اطلاع از تشکیل جلسه هیات غیبت نماید هیات با حضور دو عضو دیگر به پرونده رسیدگی و رای صادر خواهد کرد. در صورت اختلاف رای بین دو عضو نامبرده پرونده به هیات حل اختلاف مالیاتی دیگری ارجاع می شود و در هر حال رای صادره قطعی است . تبصره 2: وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند رسیدگی به پرونده مالیاتی را به هیات حل اختلاف مالیاتی شهرستانی که محل فعالیت عمده مودی در آنجا می باشد ارجاع نماید. تبصره 3: در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به فصول اول و دوم و سوم از باب دوم و فصل اول و از باب سوم این قانون نماینده وزارت مسکن و شهرسازی در تهران و ادارات کل مسکن و شهرسازی در شهرستانها و همچنین در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به درآمد کشاورزی نماینده وزارت کشاورزی و عمران روستایی در تهران و نماینده اداره کل کشاورزی و عمران روستایی در شهرستان ها به جای نماینده موضوع بند 3 این ماده در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی شرکت خواهد کرد و در نقاطی که ادارات کل مسکن و شهرسازی وجود نداشته باشد به جای نماینده مزبور، نماینده ای از طرف فرماندار انتخاب معرفی خواهد شد.
ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم سال 1371 مرجع رسیدگی به کلیه اختلافات مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش بینی شده هیات حل اختلاف مالیاتی است . هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به شرح زیر تشکیل خواهد شد: 1 - یک نفر نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی . 2 - یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته در تهران به انتخاب و معرفی شورای عالی قضایی و در شهرستان ها به انتخاب رییس دادگستری یا دادگاه محل در صورتی که ظرف یک ماه از تاریخ درخواست وزارت امور اقتصادی و دارایی، قاضی مورد نظر معرفی نشود وزارت مذکور میتواند از وجود قضاتبازنشسته استفاده نماید. در شهرستانها به استثنای تهران که استفاده از وجود قاضی بازنشسته مقدور نباشد، یک نفر بصیر و مطلع در امور حقوقی ازسوی قوه قضائیه انتخاب خواهد شد. 3 - نماینده نظام پزشکی در مورد درآمد مربوط به امور پزشکی ، نماینده کانون وکلا در مورد درآمد حاصل و از وکالت و مشاوره حقوقی ، نماینده شورای مرکزی اصناف محل درمورد اصناف ، نماینده کانون سردفتران در مورد صاحبان دفاتر اسناد رسمی ، نماینده اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران برای انواع درآمدهای دیگر و در نقاطی که مراجع مزبور تشکیل نشده است یکی از معتمدین محل که به امور مالیاتی رشته مخصوص به هر نوع فعالیت ، بصیر و مطلع باشد به انتخاب فرماندار محل . تبصره 1: رای هیات حل اختلاف مالیاتی به اکثریت قطعی است و نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد و در صورتی که عضو موضوع بند 3 این ماده معرفی نشود و یا با اطلاع از تشکیل جلسه هیات غیبت نماید هیات با حضور دو عضو دیگر به پرونده رسیدگی و رای صادر خواهد کرد. در صورت اختلاف رای بین دو عضو نامبرده پرونده به هیات حل اختلاف مالیاتی دیگری ارجاع می شود و در هر حال رای صادره قطعی است . تبصره 2: وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند رسیدگی به پرونده مالیاتی را به هیات حل اختلاف مالیاتی شهرستانی که محل فعالیت عمده مودی در آنجا می باشد ارجاع نماید. تبصره 3: در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به فصول اول و دوم و سوم از باب دوم و فصل اول و از باب سوم این قانون نماینده وزارت مسکن و شهرسازی در تهران و ادارات کل مسکن و شهرسازی در شهرستانها و همچنین در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به درآمد کشاورزی نماینده وزارت کشاورزی و عمران روستایی در تهران و نماینده اداره کل کشاورزی و عمران روستایی در شهرستان ها به جای نماینده موضوع بند 3 این ماده در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی شرکت خواهد کرد و در نقاطی که ادارات کل مسکن و شهرسازی وجود نداشته باشد به جای نماینده مزبور، نماینده ای از طرف فرماندار انتخاب معرفی خواهد شد.
[1] .به موجب ماده 107 قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب 1380/11/27، متن این ماده و تبصرههای آن جایگزین متن قبلی ماده 244 و تبصرههای آن شده است. [2] . در متن فوق عبارت ‹اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران› جایگزین عبارت ‹اتاق بازرگانی وصنایع و معادن› گردید. [3] . با توجه به تبصره 2 قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفهای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابدار رسمی مصوب 1372/10/21 در متن فوق عبارت ‹جامعه حسابداران رسمی ایران› جایگزین عبارت «جامعه حسابداران رسمی» گردید. ماده 244 [1]مرجع رسیدگی به کلیه اختلافهای مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش بینی شده ، هیات حل اختلاف مالیاتی است . هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به شرح زیر تشکیل خواهد شد 1_ یک نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور . 2_ یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته . درصورتی که قاضی بازنشسته واجد شرایطی در شهرستانها یا مراکز استانها وجود نداشته باشد بنا به درخواست سازمان امور مالیاتی کشور ، رییس قوه قضائیه یک نفر قاضی شاغل را برای عضویت هیات معرفی خواهد نمود . 3_ یک نفر نماینده از اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران [2] یا اتاق تعاون یا جامعه حسابداران رسمی ایران [3] یا مجامع حرفهای یا تشکلهای صنفی یا شورای اسلامی شهر به انتخاب مودی در صورتی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم اعتراض به برگ تشخیص در مهلت قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید سازمان امور مالیاتی کشور با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مورد رسیدگی از بین نم این دگان مزبور یک نفر را انتخاب خواهد کرد . تبصره 1: جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور سه نفر رسمی است و رای هیاتهای مزبور با اکثریت آرا قطعی و لازمالاجرا است ، ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد . تبصره 2: اداره امور هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و مسئولیت تشکیل جلسات هیاتها به عهده سازمان امور مالیاتی کشور میباشد و حق الزحمه اعضای هیاتهای حل اختلاف بر اساس آیین نامهای که بنا به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید از محل اعتباری که به همین منظور در بودجه سازمان مذکور پیش بینی میشود قابل پرداخت خواهد بود .

متن زیر جایگزین ماده (244) قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره های آن میشود و به قانون مالیات بر ارزش افزوده تسری مییابد‌:

"ماده 244- مرجع رسیدگی به کلیه اختلاف های مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش بینی شده، هیات حل اختلافات مالیاتی است. هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به شرح زیر تشکیل میشود‌:

1- یک نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور

2- یک نفر از میان قضات بازنشسته یا حقوق دانان مطلع در امور مالیاتی با شرط وثاقت و امانت به درخواست سازمان امور مالیاتی و انتخاب رئیس کل دادگستری هر استان

3- یک نفر نماینده از اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران، اتاق تعاون ایران، جامعه حسابداران رسمی ایران، جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران، مجامع حرفهای، اتاق اصناف ایران، شورای اسلامی شهر، کانون وکلا، مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده که برای مدت سه سال منصوب میشوند. مودی همزمان با اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات یکی از مراجع این بند را به عنوان نماینده خود جهت شرکت در جلسات هیات حل اختلاف مالیاتی معرفی مینماید. در صورتی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم اعتراض به برگ تشخیص در مهلت قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید، با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مالیات مورد رسیدگی، از بین نمایندگان مزبور با رعایت تبصره (5) این ماده یک نفر انتخاب میشود.

تبصره 1- جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور هر سه عضو رسمیت مییابد و رای هیات با اکثریت آراء قطعی و لازمالاجراء است، ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد.

تبصره 2- هیاتهای حل اختلاف مالیاتی دارای استقلال کامل بوده و صرفا اداره امور دبیرخانهای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و تشکیل جلسات هیاتها به عهده سازمان میباشد. انشای رای با رعایت اصل عدالت و بیطرفی کلیه اعضا و متکی به اسناد و مدارک مثبته و دلایل و شواهد متقن در همان جلسه و یا حداکثر ظرف سهروز کاری پس از برگزاری جلسه، توسط نماینده بند ( )4این ماده به عمل آمده و به امضای تمامی اعضا میرسد. مودی یا نماینده قانونی وی مجاز به حضور کامل در جلسه و ارائه دفاعیات به صورت کتبی یا شفاهی است. اظهارات شفاهی باید در صورتجلسه قید و به امضای وی برسد. سازمان به منظور اعمال نظارت موثر بر عملکرد هیاتهای حل اختلاف مالیاتی، مکلف است نسبت به مستندسازی فرآیند برگزاری جلسات هیات به نحو مقتضی اقدام کند.

تبصره 3- حق الزحمه اعضای موضوع بندهای ( )4و ( )2این ماده متناسب با تعداد و مدت جلسات و نیز مراحل، منابع مالیاتی و پرونده های مورد رسیدگی از محل اعتباری که به همین منظور در بودجه سالانه سازمان امور مالیاتی کشور پیش بینی میشود، مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان مذکور تهیه و ابلاغ میگردد. حق الزحمه اعضا به صورت متمرکز از طرف سازمان امور مالیاتی کشور به حساب اعضا پرداخت میشود.

تبصره 4- سازمان امور مالیاتی مکلف است نمایندگان معرفی شده در اجرای بندهای (2) و (3) این ماده را به عنوان اعضای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی بپذیرد و با رعایت تبصره (5) این ماده از آنها جهت شرکت در هیاتهای مزبور دعوت نماید.

تبصره 5- اسامی کلیه افراد معرفی شده توسط رئیس کل دادگستری هر استان، مدیر کل مالیاتی استان و مراجع مذکور در بند (3) این ماده به تفکیک شهرستانها در سامانه ای که به صورت متمرکز و حداکثر ظرف سه ماه پس از لازمالاجراءشدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد میشود، درج میگردد. انتخاب افراد موضوع بندهای ( 1) ، (2) و (3) برای هر پرونده در مواردی که در شهرستان مورد نظر بیشتر از یک نفر وجود داشته باشد، به صورت تصادفی توسط سامانه مزبور انجام میشود. این سامانه مستقیما زیر نظر رئیس کل سازمان امور مالیاتی ، مدیریت میگردد.

تبصره 6‌- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه هیات به نحو مقتضی زمینه دسترسی اعضای هیات حل اختلاف مالیاتی را برابر مقررات مربوط به مندرجات پرونده مورد اعتراض فراهم نماید.

تبصره 7‌- هریک از افراد مذکور در بندهای (2) و (3) این ماده ‌در صورتی که بیشتر از سه جلسه متوالی یا چهار جلسه متناوب در یک‌سال از حضور در جلسات هیات خودداری نمایند، حکم آنان لغو می‌شود و رئیس کل دادگستری هر استان و مرجع مربوط، حسب مورد، موظف است ظرف ده‌روز کاری فرد جایگزین را معرفی نماید.

تبصره 8‌- به منظور اجرای عدالت و اصل استقلال و بی‌طرفی و رعایت حقوق شهروندی و نظارت موثر، سازمان امور مالیاتی مکلف است ساختار اداره هیاتهای حل اختلاف مالیاتی را به‌صورت مستقل، تحت عنوان مرکز دادرسی مالیاتی در ساختار خود ذیل رئیس کل سازمان ایجاد نماید. واحدهای دادرسی مالیاتی در هر استان مستقل از اداره کل مالیاتی استان تشکیل می‌شود.

تبصره 9‌- پس از استقرار سامانه مودیان، ثبت اعتراض توسط مودی، انتخاب یکی از مراجع موضوع بند (3) این ماده ، ارائه هرگونه لایحه به هیاتهای حل اختلاف، مشاهده اسناد، مدارک و اطلاعات موردنیاز، ابلاغ تاریخ تشکیل جلسات هیات، اطلاع از نتایج دادرسی و هرگونه اطلاع دیگر در خصوص پرونده دادرسی مالیاتی از طریق سامانه مذکور انجام می‌شود.

تبصره 10‌- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است زمینه دسترسی کامل مودی و یا نماینده قانونی وی به مفاد پرونده مورد اعتراض را حداقل یک هفته قبل از تشکیل هیات فراهم نماید.

تبصره 11‌- عضویت همزمان در فهرست نمایندگان بندهای (2) و (3) موضوع این ماده ‌ممنوع است.