ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم

(اصلاحی 1394/04/31) به منظور کنترل دفاتر اسناد و مدارک مودیان اعم از دستی و ماشینی (مکانیزه) با هدف نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مالیاتی واحدی تحت عنوان واحد بازرسی مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود. واحد مذکور حسب ارجاع رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور یا اشخاص مجاز از طرف وی نسبت به اعزام هیات‌های بازرسی حسب مورد با مجوز مرجع صالح قضائی با عضویت نماینده دادستان یا دادگستری تشکیل می‌شود به اقامتگاه قانونی محل فعالیت مودی و محل نگهداری دفاتر اسناد و مدارک و تجهیزات اعم از دستی و ماشینی (مکانیزه) اقدام می‌کند و کلیه دفاتر اسناد و مدارک اطلاعات و سوابق مالی نزد مودیان را مورد بازرسی قرار می‌دهد و یا در صورت لزوم با ارائه رسید آن‌ ها را به اداره امور مالیاتی ذی‌ ربط انتقال می‌دهد.

اداره امور مالیاتی ذی‌ ربط مکلف است دفاتر اسناد و مدارک منتقل شده را حداکثر ظرف مدت دو هفته به مودی عودت نماید.

تبصره 1- بازرسی دفاتر اسناد و مدارک و سوابق مالی موضوع این ماده شامل کلیه دفاتر اسناد و مدارک و سوابق مالی مربوط به مالیات‌های موضوع این قانون و مالیات بر ارزش افزوده است.

تبصره 2 ( الحاقی 1394/04/31)- چنانچه در بازرسی هیات‌های موضوع این ماده دفاتر اسناد و مدارک و سوابقی حاکی از کتمان واقعیت درمورد مالیات بر واردات کشف شود مراتب از طریق اداره امور مالیاتی به مراجع قانونی ذی‌ ربط اعلام می‌شود.

تبصره 3 ( الحاقی 1394/04/31)- مودیان مالیاتی موظفند با هیات‌های موضوع این ماده همکاری‌ های لازم را به عمل آورند و کلیه دفاتر اسناد و مدارک و سوابق مالی و تجهیزات نگهداری اعم از دستی و ماشینی (مکانیزه) و دستورالعمل کار و رمز دسترسی به آن‌ها را در اختیار هیات‌ها قرار دهند. مودیان مزبور در صورت استنکاف علاوه بر شمول مجازات مقرر در این قانون از معافیت‌های مالیاتی منابع مختلف درآمدی سال مورد مراجعه محروم می‌شوند.

تبصره 4( الحاقی 1394/04/31)- آیین‌نامه اجرائی موضوع این ماده به پیش‌نهاد سازمان امور مالیاتی کشور ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون (1395/01/01) مشترکا به تصویب وزیران امور اقتصادی و دارایی و دادگستری می‌رسد.

<ماده قبلی ماده بعدی>
شماره تاریخ موضوع
258/482/د 1402/05/04 اطلاعیه شماره سه درباره دستورالعمل جزء (1) بند (ب) تبصره (6) قانون بودجه سال 1402
200/10411/ص 1400/09/21 ارسال دادنامه شماره 140009970905810490 مورخ 1400/03/11 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال تبصره ماده 7 آیین نامه اجرایی موضوع تبصره 4 ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم
130/1918 1398/05/16 الزام به رعایت مواد 276و274 قانون مالیاتهای مستقیم توسط ماموران .مالیاتی
200/95/80 1395/11/06 ابلاغ آئین نامه اجرایی موضوع تبصره 4 ماده اصلاحی 181 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1394/04/31و دستورالعمل مربوط
200/95/80پ 1395/10/06 آیین نامه اجرایی موضوع تبصره 4 ماده اصلاحی 181 قانون مالیات های مستقیم مصوب 1394/04/31
57336/200 1388/06/22 ابلاغ آیین نامه جدیدموضوع ماده 181 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 27/11/80
457/373/232 1384/02/13 دستورالعمل در مورد رسیدگی پرونده مشاغل
69770/5462/230 1382/10/22 تفویض اختیار 181 به مدیران کل
57324 1378/11/16 ارسال جدول نرخ کمیسیون کالا و خدمات توسط شعب و نمایندگیهای شرکتهای خارجی
17236/3705/4/30 1377/04/16 در خصوص نحوه رسیدگی به مالیاتهای نمایندگی و شعب شرکتهای خارجی که در ایران به امور بازاریابی و ... اشتغال دارند
12384 1376/03/26 نحوه استفاده از اطلاعات بدست آمده در اجرای ماده 181
3906 1375/02/04 نحوه اجرای کنترل دفاتر مودیان در استانها
شماره تاریخ موضوع
282/م 1388/04/22 آیین نامه نحوه بازدید و کنترل دفاتر و بازرسی اسناد و مدارک مودیان مالیاتی موضوع ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره آن
59896 1374/10/22 آیین نامه اجرایی نحوه بازدید و کنترل دفاتر
64/5/30 1372/01/21 آیین نامه اجرایی نحوه بازدید و کنترل دفاتر
شماره تاریخ موضوع
200/1401/539 1401/11/16 ضوابط اجرایی موضوع بند (ب) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 کل کشور
200/1400/521 1400/10/28 ضوابط اجرایی موضوع بند (ب) تبصره (6) قانون بودجه سال 1400 کل کشور
63218 1400/04/23 ضوابط اجرایی موضوع بند ب تبصره 6 قانون بودجه سال 1400 کل کشور
200/99/522 1399/11/27 دستورالعمل تبیین انواع و ترتیبات حسابرسی مالیاتی مواد (29) و (41) آییننامه اجرایی موضوع ماده (219) قانون مالیاتهای مستقیم
200/99/501 1399/01/10 اولویتهای برنامه عملیاتی سازمان در اردیبهشت ماه سال جاری با توجه به شیوع بیماری کرونا
230/57604/ص 1388/06/24 وصول حق تمبر از صدور جواز تاسیس،توسعه و پروانه بهره برداری
35072/3664/211 1381/06/18 دستورالعمل حسابرسی مالیاتی
44276 1375/09/22 دستورالعمل ارشادی کادر تشخیص و نمایندگان هیاتهای حل اختلاف مالیاتی
شماره تاریخ موضوع
4561/201 1382/05/29 مالیات مربوط به شعب شرکتهای خارجی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: مالیات بر شرکتها
8137/201 1381/09/25 فعالیت کمیسیونری شعب شرکتهای خارجی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: مالیات بر شرکتها
5441/201 1381/06/31 درآمدهای کتمان شده شرکت در دوران معافیت- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: قزوین
5115/4/30 1380/06/24 عدم شمول معافیت موضوع ماده 132 قانون مالیاتها در خصوص درآمدهای کتمان شده- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: آمل
شماره تاریخ موضوع
51336/10268/4/30 1373/11/03 نحوه وصول مالیات از ستاد اجرائی فرمان امام
سیر تحول ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم
ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم سال 1366 وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند به منظور نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مالیاتی هیات هایی مرکب از سه نفر را جهت بازدید و کنترل دفاتر قانونی مودیان مالیاتی طبق آیین نامه ای که برای این منظور از طرف وزارت مذکور تهیه خواهد شد اعزام نماید. در صورتی که مودی از ارائه دفاتر خودداری نماید به ازا هر بار خودداری بدون عذر موجه مشمول جریمه ای معادل یک درصد و حداکثر پنج درصد درآمد مشمول مالیات در یک سال مالیاتی خواهد بود و بیش از پنج بار خودداری مودی از ارائه دفاتر طبق نظر هیات سه نفری موضوع بند 3 ماده 97 این قانون موجب بی اعتباری دفاتر برای سال مربوط می گردد.
ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم سال 1371 وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند به منظور نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مالیاتی هیات هایی مرکب از سه نفر را جهت بازدید و کنترل دفاتر قانونی مودیان مالیاتی طبق آیین نامه ای که برای این منظور از طرف وزارت مذکور تهیه خواهد شد اعزام نماید.در صورتی که مودی از ارائه دفتر خودداری نماید با موافقت هیات مذکور در بند 3 ماده 97 این قانون درآمد مشمول مالیات سال مربوط از طریقعلیالراس تشخیص خواهد شد. تبصره: هیاتهای موضوع این ماده میتوانند حسب تجویز وزارت امور اقتصادی و دارایی کلیه دفاتر و اسناد و مدارک مالی مودیان را اعم از این کهمربوط به سال مراجعه و یا سنوات قبل باشند به منظور کسب اطلاعات لازم و ارائه آن به حوزه مالیاتی ذیربط مورد بازرسی قرار دهند و یا در صورتلزوم دفاتر و اسناد و مدارک سنوات قبل را در قبال ارائه رسید به حوزه مالیاتی ذیربط منتقل نمایند.
به موجب ماده 82 قانون اصلاح مواردی از قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب 1380/11/27، متن ماده و تبصره ذیل آن اصلاح شده است. ماده 181 قانون مالیاتهای مستقیم سال 1380 ماده 181 [ 1] سازمان امور مالیاتی کشور میتواند به منظور نظارت براجرای قوانین و مقررات مالیاتی هیاتهایی مرکب از سه نفر را جهت بازدید و کنترل دفاتر قانون ی مودیان مالیاتی طبق آیین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود اعزام نماید . درصورتی که مودی از ارائه دفاتر خودداری نماید با موافقت هیات مذکور در بند (3) ماده (97) این قانون درآمد مشمول مالیات سال مربوط از طریق علیالراس تشخیص خواهد شد . تبصره: هیاتهای موضوع این ماده میتوانند حسب تجویز سازمان امور مالیاتی کشور کلیه دفاتر و اسناد و مدارک مالی مودیان را اعم از این که مربوط به سال مراجعه یا سنوات قبل باشند به منظور کسب اطلاعات لازم و ارائه آن به اداره امور مالیاتی ذیربط مورد بازرسی قرار دهند و یا درصورت لزوم دفاتر و اسناد و مدارک سنوات قبل را در قبال ارائه رسید به اداره امور مالیاتی ذیربط منتقل نمایند .
به موجب بند 44 ماده واحده قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب 1394/4/31، متن ماده جایگزین شده است. ماده 181 به منظور کنترل دفاتر، اسناد و مدارک مودیان اعم از دستی و ماشینی (مکانیزه) با هدف نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مالیاتی، واحدی تحت عنوان واحد بازرسی مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد میشود. واحد مذکور حسب ارجاع رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور یا اشخاص مجاز از طرف وی، نسبت به اعزام هیاتهای بازرسی حسب مورد با مجوز مرجع صالح قضائی با عضویت نماینده دادستان یا دادگستری تشکیل میشود، به اقامتگاه قانونی، محل فعالیت مودی و محل نگهداری دفاتر، اسناد و مدارک و تجهیزات اعم از دستی و ماشینی(مکانیزه) اقدام میکند و کلیه دفاتر، اسناد و مدارک، اطلاعات و سوابق مالی نزد مودیان را مورد بازرسی قرار میدهد و یا در صورت لزوم با ارائه رسید آنها را به اداره امور مالیاتی ذیربط انتقال میدهد. اداره امور مالیاتی ذیربط مکلف است دفاتر، اسناد و مدارک منتقل شده را حداکثر ظرف مدت دو هفته به مودی عودت نماید. تبصره1: بازرسی دفاتر، اسناد و مدارک و سوابق مالی موضوع این ماده شامل کلیه دفاتر، اسناد و مدارک و سوابق مالی مربوط به مالیاتهای موضوع این قانون و مالیات بر ارزش افزوده است. تبصره2: چنانچه در بازرسی هیاتهای موضوع این ماده دفاتر، اسناد و مدارک و سوابقی حاکی از کتمان واقعیت درمورد مالیات بر واردات کشف شود، مراتب از طریق اداره امور مالیاتی به مراجع قانونی ذیربط اعلام میشود. تبصره3: مودیان مالیاتی موظفند با هیاتهای موضوع این ماده همکاریهای لازم را بهعمل آورند و کلیه دفاتر، اسناد، مدارک و سوابق مالی و تجهیزات نگهداری اعم از دستی و ماشینی(مکانیزه) و دستورالعمل کار و رمز دسترسی به آنها را در اختیار هیاتها قرار دهند. مودیان مزبور درصورت استنکاف، علاوه بر شمول مجازات مقرر در این قانون، از معافیتهای مالیاتی منابع مختلف درآمدی سال مورد مراجعه محروم میشوند. تبصره4: آییننامه اجرائی موضوع این ماده به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور ظرف مدت سهماه از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون (1395/1/1) مشترکا بهتصویب وزیران امور اقتصادی و دارایی و دادگستری میرسد.