ماده 109 قانون مالیاتهای مستقیم

درآمد مشمول مالیات در مورد موسسات بیمه ایرانی عبارت است از:

1- ذخایر فنی در آخر سال مالی قبل.

2- حق بیمه دریافتی در معاملات بیمه مستقیم پس از کسر برگشتی‌ها و تخفیف‌ها.

3- حق بیمه بیمه‌های اتکایی وصولی پس از کسر برگشتی‌ها.

4- کارمزد و مشارکت در سود معاملات بیمه‌های اتکایی واگذاری.

5- بهره سپرده‌های بیمه بیمه‌گر اتکایی نزد بیمه‌گر واگذار کننده.

6- سهم بیمه‌گران اتکایی بابت خسارت پرداختی بیمه‌های غیر زندگی و باز خرید و سرمایه و مستمری‌های بیمه‌های زندگی.

7- سایر درآمدها.

پس از کسر:

1- هزینه تمبر قراردادهای بیمه.

2- هزینه‌های پزشکی بیمه‌های زندگی.

3- کارمزدهای پرداختی از بابت معاملات بیمه مستقیم.

4- حق بیمه‌های اتکایی واگذاری.

5- سهم صندوق تامین خسارت‌های بدنی از حق بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث.

6- مبالغ پرداختی از بابت باز خرید و سرمایه و مستمری‌های بیمه زندگی و خسارت پرداختی از بابت بیمه‌های غیر زندگی.

7- سهم مشارکت بیمه‌گزاران در منافع.

8- کارمزدها و سهم مشارکت بیمه‌گران در سود معاملات بیمه‌های اتکایی قبولی.

9- بهره متعلق به سپرده‌های بیمه‌های اتکایی واگذاری.

10- ذخایر فنی در آخر سال مالی.

11- سایر هزینه‌ها و استهلاکات قابل قبول.

تبصره 1- انواع ذخایر فنی موسسات بیمه (اندوخته‌های فنی موضوع ماده 61 قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری) برای هر یک از رشته‌های بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف بیمه مرکزی ایران تهیه و پس از موافقت شورای عالی بیمه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.

تبصره 2- انواع ذخایر فنی بیمه مرکزی ایران برای هر یک از رشته‌های بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها از طرف مجمع بیمه مرکزی ایران تعیین خواهد شد.

تبصره 3- در معاملات بیمه مستقیم، حق بیمه و کارمزدها و تخفیف حق بیمه و سهم مشارکت بیمه گزاران در منافع و نحوه احتساب آنها با رعایت مقررات تعیین شده از طرف شورای عالی بیمه خواهد بود. کلیه اقلام مزبور به استثنای کارمزد باید در قرارداد بیمه ذکر شده باشد.

تبصره 4- اقلام مربوط به معاملات بیمه‌های اتکایی اعم از قبولی یا واگذاری بر اساس شرایط قراردادها و یا توافق‌های موسسات بیمه ذی‌ربط خواهد بود.

تبصره 5 ( اصلاحی 1394/04/31)- موسسات بیمه خارجی که با قبول بیمه اتکایی از موسسات بیمه ایرانی تحصیل درآمد می‌نمایند مشمول مالیاتی به نرخ دو درصد حق بیمه دریافتی و سود حاصل از سپرده مربوط در ایران می‌باشند، در صورتی که موسسات بیمه ایرانی در کشور متبوع موسسه بیمه‌گر اتکایی دارای فعالیت بیمه بوده و از پرداخت مالیات بر معاملات اتکایی معاف باشند، موسسه مزبور نیز از پرداخت مالیات دولت ایران معاف خواهد شد. موسسات بیمه ایرانی مکلفند در موقع تخصیص حق بیمه به نام بیمه‌گر اتکایی خارجی مشمول مالیات موضوع این تبصره، دو درصد آن را به عنوان مالیات بیمه‌گر اتکایی کسر نمایند و وجوه کسر شده در هر ماه را تا پایان ماه بعد به ضمیمه صورتی حاوی مشخصات بیمه‌گر اتکایی و حق بیمه متعلق به اداره امور مالیاتی مربوط ارسال و وجه مزبور را به حساب مالیاتی پرداخت نمایند. 
 

<ماده قبلی ماده بعدی>
شماره تاریخ موضوع
10 1397/12/21 احکام مالیاتی در سایر قوانین-قانون بودجه 1398
10 1397/12/02 احکام مالیاتی در سایر قوانین-قانون بودجه 1398
37025/200 1389/12/24 آئین نامه اجرایی ماده (27) قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث
11368/200 1389/04/13 آئین نامه شماره 58 انواع ذخائر فنی موسسات بیمه(جایگزین آئین نامه شماره 22)
1381/06/16 1381/06/16 مصوبه 81/4/18 شورای عالی بیمه مبنی بر اصلاح ماده 7 از فصل سوم آیین نامه ذخائر فنی موسسات بیمه موضوع تبصره یک ماده 109 ق.م.م
3267/211 1381/06/16 اصلاح ماده 7از فصل سوم آیین نامه ذخایرفنی موسسات بیمه
18279 1380/05/22 دستورالعمل اجرایی تعیین درآمد مشمول مالیات شرکتهای موضوع تبصره یک ماده 110 بوسیله سازمان حسابرسی
2725/5/30 1367/10/01 صور مختلف انتقال اراضی مشجر و نحوه شمول مالیات دیگری به جز مالیات انتقال املاک باشجار موجود
شماره تاریخ موضوع
26895 1378/08/22 اصلاح بند الف مواد 6 12 آئین نامه 22 شورای عالی بیمه
59192/13382/4/30 1367/12/20 آئین نامه موضوع تبصره 1 ماده 109
شماره تاریخ موضوع
1004/4/30 1373/10/07 معافیت فروش آب کشاورزی
4220/4/30 1371/05/20 معافیت حق بیمه اتکائی
30/4/3635 1368/04/03 درآمدهای حاصل از صید ماهی
4355/4/30 1367/04/30 انتقال ملک شرکتهای منحله
سیر تحول ماده 109 قانون مالیاتهای مستقیم
[1] . ماده 61 قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمهگری مصوب 30/3/1350:موسسات بیمه موظفند اندوختههای فنی و قانونی نگهدارند و در حسابهای خود نحوه به کار افتادن آنها را به طور مشخص منعکس نمایند. انواع اندوختههای فنی و قانونی برای هر یک از رشتههای بیمه و میزان و طرز محاسبه، همچنین ترتیب به کار انداختن این اندوختهها و نحوه ارزیابی اموال منقول و غیر منقولی که نماینده اندوختههای موسسات بیمه است از طرف شورای عالی بیمه تعیین خواهد شد. [2] . به موجب تبصره 3 ماده 219 قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1394/4/31، عبارت "تا پایان ماه بعد" جایگزین "ظرف سی روز" شده است. ماده 109 درآمد مشمول مالیات در مورد موسسات بیمه ایرانی عبارت است از: 1. ذخایر فنی در آخر سال مالی قبل . 2. حق بیمه دریافتی در معاملات بیمه مستقیم پس از کسر برگشتیها و تخفیفها . 3. حق بیمه بیمههای اتکایی وصولی پس از کسر برگشتیها . 4. کارمزد و مشارکت در سود معاملات بیمههای اتکایی واگذاری . 5. بهره سپردههای بیمه بیمهگر اتکایی نزد بیمه گر واگذارکننده . 6. سهم بیمه گران اتکایی بابت خسارت پرداختی بیمههای غیر زندگی و بازخرید و سرمایه و مستمریهای بیمههای زندگی . 7. سایر درآمدها . پس از کسر: هزینه تمبر قراردادهای بیمه . هزینههای پزشکی بیمههای زندگی . کارمزدهای پرداختی از بابت معاملات بیمه مستقیم . حق بیمههای اتکایی واگذاری . سهم صندوق تامین خسارتهای بدنی از حق بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث . مبالغ پرداختی از بابت بازخرید و سرمایه و مستمریهای بیمه زندگی و خسارت پرداختی از بابت بیمههای غیرزندگی . سهم مشارکت بیمه گزاران در منافع . کارمزدها و سهم مشارکت بیمه گران در سود معاملات بیمههای اتکایی قبولی . بهره متعلق به سپردههای بیمههای اتکایی واگذاری . ذخایر فنی در آخر سال مالی . سایر هزینهها و استهلاکات قابل قبول . تبصره 1: انواع ذخایر فنی موسسات بیمه (اندوختههای فنی موضوع ماده 61 قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری) [ 1] برای هر یک از رشتههای بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها به موجب آییننامهای خواهد بود که از طرف بیمه مرکزی ایران تهیه و پس از موافقت شورای عالی بیمه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید . تبصره 2: انواع ذخایر فنی بیمه مرکزی ایران برای هر یک از رشتههای بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها از طرف مجمع عمومی بیمه مرکزی ایران تعیین خواهد شد . تبصره 3: در معاملات بیمه مستقیم حق بیمه و کارمزدها و تخفیف حق بیمه و سهم مشارکت بیمه گزاران در منافع و نحوه احتساب آنها با رعایت مقررات تعیین شده از طرف شورای عالی بیمه خواهد بود . کلیه اقلام مزبور به استثنای کارمزد باید در قرارداد بیمه ذکر شده باشد . تبصره 4: اقلام مربوط به معاملات بیمههای اتکایی اعم از قبولی یا واگذاری بر اساس شرایط قراردادها و یا توافقهای موسسات بیمه ذیربط خواهد بود . تبصره 5: موسسات بیمه خارجی که با قبول بیمه اتکایی از موسسات بیمه ایرانی تحصیل درآمد مینمایند مشمول مالیاتی به نرخ دو درصد (2%) حق بیمه دریافتی و سود حاصل از سپرده مربوط در ایران میباشند . در صورتی که موسسات بیمه ایرانی در کشور متبوع موسسه بیمه گر اتکایی دارای فعالیت بیمه بوده و از پرداخت مالیات بر معاملات اتکایی معاف باشند ، موسسه مزبور نیز از پرداخت مالیات دولت ایران معاف خواهد شد . موسسات بیمه ایرانی مکلفند در موقع تخصیص حق بیمه به نام بیمه گر اتکایی خارجی مشمول مالیات موضوع این تبصره ، دو درصد (2%) آن را به عنوان مالیات بیمه گر اتکایی کسر نمایند و وجوه کسر شده در هر ماه را منتهی تا پایان ماه بعد [2]به ضمیمه صورتی حاوی مشخصات بیمه گر اتکایی و حق بیمه متعلق به اداره امور مالیاتی مربوط ارسال و وجه مزبور را به حساب مالیاتی پرداخت نمایند .