ماده 709 قانون مجازات اسلامی
جراحات سر و صورت و دیه آنها به ترتیب ذیل است:
الف - حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود. یک صدم دیه کامل
ب - دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد. دو صدم دیه کامل
پ - متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد. سه صدم دیه کامل
ت - سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد. چهار صدم دیه کامل
ث - موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند. پنج صدم دیه کامل
ج - هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند. ده صدم دیه کامل
چ - منقله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد. پانزده صدم دیه کامل
ح - مامومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد. یک سوم دیه کامل
خ - دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند. که علاوه بر دیه مامومه. موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.
تبصره 1 - جراحات گوش. بینی. لب. زبان و داخل دهان. در غیر مواردی که برای آن دیه معین شده است. در حکم جراحات سر و صورت است.
تبصره 2 - ملاک دیه در جراحت های مذکور. مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تاثیری در میزان دیه ندارد.
تبصره 3 - جنایت بر گونه در صورتی که داخل دهان را نمایان نسازد. موجب یک بیستم دیه کامل و اگر به نحوی باشد که داخل دهان را نمایان سازد. موجب یک پنجم دیه کامل است. در این مورد چنانچه پس از بهبودی جراحت. اثر و عیب فاحشی. در صورت باقی بماند. علاوه بر آن. یک بیستم دیه دیگر نیز باید پرداخت شود.
تبصره 4 - هرگاه جنایت موضحه صورت بعد از التیام. اثری از خود بر جای بگذارد. علاوه بر دیه موضحه. یک هشتادم دیه کامل نیز ثابت است و هرگاه جنایت در حد موضحه نبوده و بعد از التیام اثری از آن باقی بماند. علاوه بر دیه جنایت. یک صدم دیه کامل نیز ثابت است و چنانچه جنایت. شکافی در صورت ایجاد کند دیه آن هشت صدم دیه کامل است.
الف - حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود. یک صدم دیه کامل
ب - دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد. دو صدم دیه کامل
پ - متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد. سه صدم دیه کامل
ت - سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد. چهار صدم دیه کامل
ث - موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند. پنج صدم دیه کامل
ج - هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند. ده صدم دیه کامل
چ - منقله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد. پانزده صدم دیه کامل
ح - مامومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد. یک سوم دیه کامل
خ - دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند. که علاوه بر دیه مامومه. موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.
تبصره 1 - جراحات گوش. بینی. لب. زبان و داخل دهان. در غیر مواردی که برای آن دیه معین شده است. در حکم جراحات سر و صورت است.
تبصره 2 - ملاک دیه در جراحت های مذکور. مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تاثیری در میزان دیه ندارد.
تبصره 3 - جنایت بر گونه در صورتی که داخل دهان را نمایان نسازد. موجب یک بیستم دیه کامل و اگر به نحوی باشد که داخل دهان را نمایان سازد. موجب یک پنجم دیه کامل است. در این مورد چنانچه پس از بهبودی جراحت. اثر و عیب فاحشی. در صورت باقی بماند. علاوه بر آن. یک بیستم دیه دیگر نیز باید پرداخت شود.
تبصره 4 - هرگاه جنایت موضحه صورت بعد از التیام. اثری از خود بر جای بگذارد. علاوه بر دیه موضحه. یک هشتادم دیه کامل نیز ثابت است و هرگاه جنایت در حد موضحه نبوده و بعد از التیام اثری از آن باقی بماند. علاوه بر دیه جنایت. یک صدم دیه کامل نیز ثابت است و چنانچه جنایت. شکافی در صورت ایجاد کند دیه آن هشت صدم دیه کامل است.
