ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم
(اصلاحی 1400/03/02)مرجع رسیدگی به کلیه اختلافهای مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش‌بینی شده، هیات حل اختلافات مالیاتی است. هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به‌شرح زیر تشکیل میشود:
1- یک نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور
2- یک نفر از میان قضات بازنشسته یا حقوق‌دانان مطلع در امور مالیاتی با شرط وثاقت و امانت به درخواست سازمان امور مالیاتی و انتخاب رئیس کل دادگستری هر استان
3- یک نفر نماینده از اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران، اتاق تعاون ایران، جامعه حسابداران رسمی ایران، جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران، مجامع حرفهای، اتاق اصناف ایران، شورای اسلامی شهر، کانون وکلا، مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده که برای مدت سه‌سال منصوب میشوند. مودی همزمان با اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات یکی از مراجع این بند را به‌عنوان نماینده خود جهت شرکت در جلسات هیات حل اختلاف مالیاتی معرفی مینماید. در صورتی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم اعتراض به برگ تشخیص در مهلت قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید، با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مالیات مورد رسیدگی، از بین نمایندگان مزبور با رعایت تبصره (5) این ماده یک نفر انتخاب میشود.
تبصره 1- جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور هر سه عضو رسمیت مییابد و رای هیات با اکثریت آراء قطعی و لازمالاجراء است، ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد.
تبصره 2- هیاتهای حل اختلاف مالیاتی دارای استقلال کامل بوده و صرفا اداره امور دبیرخانهای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و تشکیل جلسات هیاتها به عهده سازمان امور مالیاتی میباشد. انشای رای با رعایت اصل عدالت و بیطرفی کلیه اعضا و متکی به اسناد و مدارک مثبته و دلایل و شواهد متقن در همان جلسه و یا حداکثر ظرف سهروز کاری پس از برگزاری جلسه، توسط نماینده بند (2) این ماده به عمل آمده و به امضای تمامی اعضا میرسد. مودی یا نماینده قانونی وی مجاز به حضور کامل در جلسه و ارائه دفاعیات به صورت کتبی یا شفاهی است. اظهارات شفاهی باید در صورتجلسه قید و به امضای وی برسد. سازمان امور مالیاتی به‌منظور اعمال نظارت موثر بر عملکرد هیاتهای حل اختلاف مالیاتی، مکلف است نسبت به مستندسازی فرآیند برگزاری جلسات هیات به نحو مقتضی اقدام کند.
تبصره 3- تعیین حق‌الزحمه اعضای موضوع بندهای (2) و (3) این ماده متناسب با تعداد و مدت جلسات و نیز مراحل، منابع مالیاتی و پروندههای مورد رسیدگی از محل اعتباری که به همین منظور در بودجه سالانه سازمان امور مالیاتی کشور پیش‌بینی میشود، مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان مذکور تهیه و ابلاغ میگردد. حق‌الزحمه اعضا به‌صورت متمرکز از طرف سازمان امور مالیاتی کشور به حساب اعضا پرداخت میشود.
تبصره 4- سازمان امور مالیاتی مکلف است نمایندگان معرفی‌شده در اجرای بندهای (2) و (3) این ماده را به‌عنوان اعضای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی بپذیرد و با رعایت تبصره (5) این ماده از آنها جهت شرکت در هیاتهای مزبور دعوت نماید.
تبصره 5- اسامی کلیه افراد معرفی‌شده توسط رئیس کل دادگستری هر استان، مدیر کل مالیاتی استان و مراجع مذکور در بند (3) این ماده به تفکیک شهرستانها در سامانه‌ای که به صورت متمرکز و حداکثر ظرف سه‌ماه پس از لازمالاجراءشدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد میشود، درج میگردد. انتخاب افراد موضوع بندهای (1)، (2) و (3) برای هر پرونده در مواردی که در شهرستان مورد نظر بیشتر از یک نفر وجود داشته باشد، به صورت تصادفی توسط سامانه مزبور انجام میشود. این سامانه مستقیما زیر نظر رئیس کل سازمان امور مالیاتی، مدیریت میگردد.
تبصره 6- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه هیات به نحو مقتضی زمینه دسترسی اعضای هیات حل اختلاف مالیاتی را برابر مقررات مربوط به مندرجات پرونده مورد اعتراض فراهم نماید.
تبصره 7- هریک از افراد مذکور در بندهای (2) و (3) این ماده در صورتی که بیشتر از سه جلسه متوالی یا چهار جلسه متناوب در یک‌سال از حضور در جلسات هیات خودداری نمایند، حکم آنان لغو میشود و رئیس کل دادگستری هر استان و مرجع مربوط، حسب مورد، موظف است ظرف ده‌روز کاری فرد جایگزین را معرفی نماید.
تبصره 8- به منظور اجرای عدالت و اصل استقلال و بیطرفی و رعایت حقوق شهروندی و نظارت موثر، سازمان امور مالیاتی مکلف است ساختار اداره هیاتهای حل اختلاف مالیاتی را به‌صورت مستقل، تحت عنوان مرکز دادرسی مالیاتی در ساختار خود ذیل رئیس کل سازمان ایجاد نماید. واحدهای دادرسی مالیاتی در هر استان مستقل از اداره کل مالیاتی استان تشکیل میشود.
تبصره 9- پس از استقرار سامانه مودیان، ثبت اعتراض توسط مودی، انتخاب یکی از مراجع موضوع بند (3) این ماده ، ارائه هرگونه لایحه به هیاتهای حل اختلاف، مشاهده اسناد، مدارک و اطلاعات موردنیاز، ابلاغ تاریخ تشکیل جلسات هیات، اطلاع از نتایج دادرسی و هرگونه اطلاع دیگر در خصوص پرونده دادرسی مالیاتی از طریق سامانه مذکور انجام میشود.
تبصره 10- سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است زمینه دسترسی کامل مودی و یا نماینده قانونی وی به مفاد پرونده مورد اعتراض را حداقل یک هفته قبل از تشکیل هیات فراهم نماید.
تبصره 11- عضویت همزمان در فهرست نمایندگان بندهای (2) و (3) موضوع این ماده ممنوع است.
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 200/81457/د | 1402/11/23 | نحوه بررسی و رسیدگی به اطلاعات پولی و مالی واصله از جمله تراکنش های بانکی |
| 212/13874 /ص | 1402/08/01 | ارسال تصویر دادنامه شماره 140231390001662053 مورخ 29/06/1402 هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری |
| 214/28055/د | 1402/05/01 | لزوم انجام مقدمات لازم برای تعیین وقت گروهی در مدیریت های دادرسی |
| 210/22915/ص | 1401/10/26 | ارسال تصویر دادنامه شماره 140109970905812501 مورخ 1401/10/10 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال اطلاق عبارت "قبل از صدور برگ اجرایی" از بند 32 دستورالعمل دادرسی مالیاتی از زمان تصویب |
| 214/60786/د | 1401/09/22 | ارائه اظهارنامه مالیاتی طبق مقررات مربوط به همراه اعتراض به برگ تشخیص |
| 212/45921/د | 1401/07/26 | ارسال تصویر نامه شماره 8144/10 مورخ 1401/07/26 رئیس کل محترم دادگستری استان تهران مبنی بر صلاحیت هیاتهای حل اختلاف مالیاتی در رسیدگی به اختلافات مالیاتی |
| 241/41413/د | 1401/07/09 | نظارت بر حسن اجرای مفاد بند الف دستورالعمل شماره 200/7170/د مورخ 1401/02/11 توسط مدیران دادرسی مالیاتی |
| 214/40644/د | 1401/07/04 | آخرین اقدامات صورت گرفته در راستای تشکیل هیات موضوع بند (ش) تبصره (6) قانون بودجه سال 1400 |
| 214/19864/د | 1401/04/04 | نحوه انطباق و تایید متن رای تایپ شده توسط هیات حل اختلاف مالیاتی |
| 214/5756/ص | 1401/03/28 | اخذ امضای هر سه نماینده هیات های حل اختلاف مالیاتی قبل از ثبت در سیستم |
| 200/11519/ص | 1400/10/13 | ارسال تصویر دادنامه شماره 140009970905812324 مورخ 1400/08/11 هیات عمومی دیوان عدالت اداری متضمن رای آن هیات درخصوص « ابطال تصویب نامه شماره 142176ت/56648ه مورخ 05/12/1399 هیات محترم وزیران |
| 200/1400/67 | 1400/10/11 | اجرای اصلاحات قانون مالیاتهای مستقیم موضوع مواد (48)، (50) و (51) قانون مالیات بر ارزش افزوده (مصوب 02/03/1400) |
| 200/99/74 | 1399/10/22 | قانون اصلاح موادی از قانون مالیات های مستقیم |
| 210/99/42 | 1399/04/21 | ابلاغ دادنامه شماره 439 مورخ 1399/03/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر نقض رای شماره 287 و 286 مورخ 1399/02/16 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و ابطال ماده 13 آییننامه اجرایی موضوع تبصره 2 ماده 34 قانون مالیاتهای مستقیم |
| 244 | 1399/02/02 | سابقه قانون ماده 244. |
| 230/65090 | 1398/12/17 | لغو جلسات هیات حل اختلاف مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی در خصوص ویروس کرونا. |
| 200/98/24 | 1398/03/21 | رفع ابهام مواد 53 و 81 و 103 و 138 مکرر- شروط مقرر در بند (ت) ماده 132 و تبصره یک ماده 146 مکرر- استهلاک زیان سنواتی بند 12 ماده 148 - کتمان درامد موضوع مواد 156 و 227- جریمه ماده 272- تخفیفات فروش |
| 230/14469/ص | 1396/09/08 | بخشنامه شماره 230/14469/ص مورخ 1396/09/08 معاونت مالیات های مستقیم (صورتجلسه شماره 201-35 مورخ 1396/09/01 شورای عالی مالیاتی) |
| 74/96/230 | 1396/05/28 | ابلاغ صورتجلسه شورای عالی مالیاتی در خصوص ابهامات مطرحشده درباره بند 3 ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم |
| 200/96/74 | 1396/05/28 | ابلاغ صورتجلسه شورای عالی مالیاتی 2-201 مورخ 18/3/1395 در خصوص ابهامات مطرح شده درباره بند 3 ماده 244 ق.م.م - 23235 |
| 200/94/119 | 1394/12/18 | اعمال معافیت مالیاتی در عملکرد سالهای 1393و1394 در صورت تایید اتحادیه های صنفی ذیربط مبنی بر نصب و استفاده از صندوق های مکانیزه فروش |
| 59-94-200 | 1394/06/08 | ابلاغ دادنامه های شماره 402و403 مورخ8-4-1394 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در اجرای ماده89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 |
| 1249 | 1393/07/14 | ابلاغ دادنامه شماره 1249 مورخ 14/7/1393 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در اجرای ماده 89 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1392 |
| 55/93/200 | 1393/05/13 | تعدیل مدت اعتبار احکام و تعداد نمایندگان موضوع بندهای 2 و 3 ماده 244 قانون مالیاتهای مستقیم |
| 200/73 | 1392/01/06 | اجرای مقررات ماده 239 |
| 22412/200 | 1390/10/03 | انتخاب و انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور در هیات حل اختلاف مالیاتی |
| 19494/200 | 1390/08/21 | نحوه اجرای مقررات ماده 137 قانون مالیاتهای مستقیم |
| 9562/200 | 1390/04/21 | تعیین مدت اعتبار احکام نمایندگان بندهای 2 و3 ماده 244 ق.م.م |
| 8192/200 | 1390/04/08 | (نامه اداری) نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء هیات های حل اختلاف مالیاتی |
| 14346/210 | 1389/05/11 | ارسال رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع دادنامه شماره 456 مورخ 25/5/88 ابطال مفاد بندهای 2و3 ماده 33 آئین نامه اجرائی ماده 219 ق.م.م |
| 56823/240/د | 1388/11/10 | انتخاب و انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور |
| 70169/200 | 1388/10/23 | انتخاب و انتصاب به مشاغل مدیران در واحدهای استانی، امور مالیاتی شهر و استان تهران |
| 65717/210 | 1388/09/09 | ارسال 4 فقره فرم مالیاتی |
| 51076 | 1388/04/27 | آراء قابل احاله و رسیدگی در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر |
| 35238/210 | 1388/03/30 | ابلاغ رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع دادنامه شماره 1368 مورخ 21/11/86 |
| 117300 | 1387/11/13 | دستورالعمل دادرسی مالیاتی |
| 68547 | 1385/12/08 | اصلاح آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء حل اختلاف مالیاتی |
| 13530 | 1384/07/27 | در خصوص فصل مالیات بردرآمد املاک |
| 19578/9280/201 | 1383/11/12 | رسیدگی به پرونده و جلوگیری از طرح در مراجع بعدی |
| 7868/1981/230 | 1383/05/11 | حق انتخاب نماینده در صورت عدم اعلام مودی به اداره کل مربوط محول می گردد |
| 5818/639/462/235 | 1383/04/13 | دستورالعمل در خصوص نحوه رسیدگی وقطعی نمودن پرونده ها |
| 5424/1381/211 | 1383/04/08 | حق انتخاب یکی از مراجع بند 3توسط مودی |
| 17204/1838/540/235 | 1382/04/08 | تفویض اختیار انتخاب قضات ونمایندگان هیئت و حق الزهمه ایشان |
| 73747 | 1381/12/26 | واگذاری وظیفه تشکیل هیاتهای حل اختلاف مالیاتی موضوع فصل سوم از باب پنجم به ادارات کل مالیات برشرکتها،مودیان بزرگ مالیاتی، شرق،غرب و مرکز تهران |
| 1383/4297/211 | 1381/07/07 | آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضا هیات های حل اختلاف مالیاتی تبصره 2 ماده 244 |
| 22206/37/18759 | 1375/04/20 | عدم حضور نماینده صنف |
| 61324 | 1374/10/30 | صدور احکام نمایندگان بند 3 |
| 15468/8518/4/30 | 1373/08/29 | دستورالعملهای مالیاتی شرکتهای تاسیساتی |
| 25850 | 1373/06/06 | عدم حضور یکی از اعضا هیات های حل اختلاف مالیاتی |
| 61652/3775/5/30 | 1372/12/03 | حضور نماینده صنف در هیآت |
| 26213/10801/4/30 | 1371/10/12 | تشکیل هیات حل اختلاف با حضور کلیه اعضا |
| 30/4/4103/11082 | 1369/03/19 | قید علت عدم حضور نماینده صنف در رای هیات های حل اختلاف |
| 57876/1902/4/30 | 1368/11/15 | نماینده صنف و اتاق در هیات های حل اختلاف مالیاتی |
| 17024/915/5/30 | 1368/04/13 | تشکیل هیات حل اختلاف جهت تعیین ضریب مالیاتی |
| 3858/206/5/30 | 1368/01/31 | تفویض اختیار به مدیران استان نسبت به تشکیل هیات حل اختلاف مالیاتی |
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 214909 | 1402/11/03 | آیین نامه اجرایی اصلاحی موضوع تبصره (2) ماده 219 قانون مالیات های مستقیم اصلاحیه مصوب 1394/04/31 |
| 20694 | 1395/12/18 | اصلاحیه آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی- موضوع تبصره 2 ماده 244 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1380/11/27 |
| 12311/240 | 1393/06/18 | اصلاحیه آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی |
| 7098/240 | 1390/03/25 | اصلاحیه آئین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه اعضاء هیاتهای حل اختلاف مالیاتی |
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 200/1402/510 | 1402/09/04 | نحوه اخذ مالیات از سیگار و تنباکوی قلیان داخلی در سال 1402 |
| 84380 | 1402/05/14 | اصلاحیه دستورالعمل اجرایی ماده 238 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب 1400/03/02 |
| 200/1401/536 | 1401/08/07 | دستورالعمل اجرایی گروه حسابرسی منتخب جهت رسیدگی به پرونده های بزرگ و مهم |
| 200/7170/د | 1401/02/11 | دستورالعمل نحوه پرداخت حق الزحمه اعضای هیات های حل اختلاف مالیاتی موضوع تبصره (3) ماده (244) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی به موجب ماده (50) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 |
| 200/10238/150446/ص | 1400/09/21 | دستورالعمل اجرایی ماده (238) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1400/03/02 |
| 100/1462/9000 | 1399/01/09 | دستورالعمل جامع امور نمایندگان قوه قضاییه و نظارت بر مراجع شبه قضایی |
| 98/96/200 پ | 1396/07/10 | ساماندهی و تنظیم امور و تسریع در رسیدگی به امور مودیان مالیاتی موضوع ماده 251 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم |
| 200/95/501 | 1395/01/22 | دستورالعمل دریافت، پالایش، ویرایش، کدگذاری و الصاق اطلاعیه ها به پروندههای مالیاتی |
| 501-95-200 | 1395/01/22 | دستورالعمل دریافت، پالایش، ویرایش، کدگذاری و الصاق اطلاعیه ها به پروندههای مالیاتی |
| 6941/200 | 1390/03/24 | انتصاب نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی |
| 117300پ | 1387/11/13 | دستورالعمل دادرسی مالیاتی |
| 101764 | 1387/10/07 | تسریع در فرآیند صدور حکم واجدین شرایط انتصاب به سمت نماینده سازمان امور مالیاتی کشور در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی |
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 201/48 | 1396/12/15 | نحواه اجرای مقررات ماده 238 قانون مالیاتهای مستقیم |
| 7074/201 | 1382/09/30 | عدم رعایت مقررات ماده244 و تبصره آن- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: مرکز تهران |
| 6309/201 | 1382/08/17 | کسر تخفیفات از مبلغ فروش وثبت فروش خالص در دفاتر قانونی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: فارس |
| 6271/ 201 | 1382/08/13 | بهره برداری واقعی ومعافیت موضوع مواد 132و 138 قانون- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: تاکستان |
| 5972/201 | 1382/07/30 | عدم اجرای ماده 248 قانون مالیاتها- منبع مالیات: حق واگذاری محل- اداره کل مربوط: رشت |
| 4275/201 | 1382/05/21 | اجرای ماده 70 قانون مالیاتها- منبع مالیات: اجاره املاک- اداره کل مربوط: آذربایجان غربی |
| 3705/201 | 1382/04/31 | تعیین میزان ضایعات غیر قابل قبول علیرغم قبولی دفاتر قانونی- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: یزد |
| 9525/201 | 1381/11/14 | عدم رعایت مفادبند3 ماده 244 قانون مالیاتها- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: گنبدکاوس |
| 8618/201 | 1381/10/14 | تشخیص مالیات بر مبنای درآمدهای غیر معاف شرکت- منبع مالیات: اشخاص حقوقی- اداره کل مربوط: قزوین |
| 1057/4/30 | 1381/02/16 | استفاده از ضریب خرده فروشی به جای ضریب عمده فروشی- منبع مالیات: مشاغل- اداره کل مربوط: گیلان |
| 14038/4/30 | 1372/12/07 | نماینده هیات حل اختلاف |
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 12062/ت42939ه- | 1391/01/28 | اساسنامه جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران |
| شماره | تاریخ | موضوع |
|---|---|---|
| 130/201/د | 1401/02/07 | صدور الکترونیکی گواهی موضوع ماده 186ق.م.م در سریع ترین زمان قانونی ممکن |
